ریشه‌های بسیج

 پایگاه اطلاع رسانی صاعقه

 

 

  پایگاه اطلاع رسانی صاعقه::شجره‌ی طیبه‌ی بسیج از عطایا و الطاف خاص الهی به انقلاب اسلامی بود

ورودیه: شجره‌ی طیبه‌ی بسیج از عطایا و الطاف خاص الهی به انقلاب اسلامی بود که با ابتکار شهید علی صیاد شیرازی و تعدادی از دوستداران انقلاب، نصیب ایران اسلامی شد و بعد‌ها با رهنمودهای داهیانه‌ی امام خمینی(ره) به رشد و بالندگی رسید. آنچه مرا وادار به نوشتن این مختصر کرد، نگاهی به چگونگی تشکیل و سازمان‌دهی این سازمان و توسعه و پایداریش است، در کنار یادآوری از آنانی که هوشمندانه این سازمان را بنیاد نهادند. دیگر اینکه در  سال‌های گذشته، هیچ‌گاه مسئولان و متصدیان این سازمان، رسانه‌ها و حتی ارتشیان محجوب مؤثر در تشکیل نهاد بسیج، در این خصوص مطلبی را بیان نکرده‌اند تا مردم فهیم ایران و همچنین بسیجیان عزیز نسبت به چگونگی تشکیل و سازمان‌دهی این نهاد الهی آگاهی داشته و با بنیانگذاران اصلی آن آشنا شوند. به این دلیل بود که به‌عنوان یک کهنه بسیجی، کسی که قریب به یک دهه از بهترین دوران زندگی‌اش _ از سال 1360 تا 1369 از 22تا 32 سالگی ـ را ـ در فراز و فرودهای جنگ تحمیلی ـ در عین خدمت در ارتش جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان فرمانده گروه مقاومت یکی از پایگاه‌های بسیج و کسی که به جرم بسیجی بودن از دو توطئه‌ی ترور منافقین جان سالم بدر برده، مطالبی را در بزرگداشت این عزیزان بنویسم:

 

بسیج چگونه شکل گرفت: سال 1358 با تثبیت نهادهای انقلاب اسلامی و ناامیدی دشمنان اسلام در شکست یا به انحراف کشاندن انقلاب، وقتی خبر حرکت ناو هواپیمابر کانستلیشن امریکایی به سوی خلیج فارس در خبرگزاری‌ها مطرح شد، سروان علی صیاد شیرازی طرح استفاده از نیروهای مردمی ـ در قالب سازمان بسیج ملی ـ در دفاع از انقلاب اسلامی را با پنج تن از همراهانش ـ سروان ریاحی، سروان غفراللهی، آقایان رحیم صفوی، خلیفه سلطانی و حجت‌الاسلام سالک ـ که در اصفهان داخل خودرو وی بودند، در میان گذاشت. با استقبال هر پنج نفر آنها اولین حرکت برای آموزش نیرو‌های مردمی در سطح مساجد اصفهان شکل گرفت. محل دادگاه نظامی اصفهان، محل استقرار سازمان بسیج ملی اصفهان شد. برای آموزش این نیروها، با تدبیر و برنامه‌ریزی سروان صیاد شیرازی از اساتید آموزش نظامی از مراکز آموزش نظامی ارتشی اصفهان افرادی دعوت شدند. تعداد 840 نفر از اساتید آموزش نظامی در این طرح ثبت نام کردند و در یک برنامه‌ی مشخص در هر دوره 420تن از آنها در کلاس‌های مختلف و با استفاده از اسلحه‌های موجود در اسلحه‌خانه‌های پادگان‌های ارتش با سرپرستی سروان صیاد شیرازی، کار آموزش نیروهای مردمی را آغاز کردند. خبر این حرکت به گوش مسئولان شهرهای دیگر رسید و آنها نیز از این حرکت استقبال خوبی کرده و سازمان‌دهی نیروهای مردمی در قالب بسیج ملی شکل گرفت و به سرعت توسعه یافت.

 

امام خمینی(ره) در چهارم آذر ماه 1358، هنگام دیدار با جمعی از پاسداران انقلاب اسلامی، طی رهنمودی فرمودند: « اگر یک ملت که همه جوانهایش مجهز باشند به همین جهازى علاوه بر جهاز دینى و ایمانى که دارند، مجهز به جهازهاى مادى هم باشند، سلاحى هم باشند و یاد گرفته باشند، همچى نباشند که یک تفنگى دستشان آمدند ندانند با آن چه بکنندش. باید یاد بگیرید و یاد بدهید رفقایتان را. جوانها را یادشان بدهید. و همه جا باید این طور بشود که‏یک مملکت بعد از یک چند سالى بشود یک کشورى با 20 میلیون جوان که دارد بیست میلیون تفنگدار داشته باشد. بیست میلیون ارتش داشته باشد. و این یک همچه مملکتى آسیب بردار نیست.» با دریافت این رهنمود، سروان علی صیاد شیرازی و دوستانش در توسعه‌ی سازمان آموزش نیروهای مردمی مصمم‌تر شدند. از همان زمان سروان عطاءالله صالحی را به‌عنوان اولین فرمانده بسیج همگانی انتخاب و حجت‌الاسلام و المسلمین کاملان هم مسئولیت عقیدتی ـ سیاسی سازمان را به‌عهده گرفت. مؤسسان بسیج به استناد آیین‌نامه‌ی «بسیج همگانی» که در جهت اجرای قانون نظام وظیفه‌ی عمومی مصوب 16/3/1304 تدوین و تصویب شده بود، برای سازمان‌دهی بهتر پیشنهاد تصویب سازمان بسیج ملی را به شورای انقلاب دادند. سرانجام شورای انقلاب اسلامی در تاریخ 19/4/1359 «سازمان بسیج ملی» را تصویب و برای اجرا به ارتش ابلاغ کرد.

 

دی ماه 1359 مجلس شورای اسلامی طی مصوبه‌ای نام سازمان بسیج ملی را به بسیج مستضعفین تغییر داد و با توجه به مسئولیت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حفظ و پاسداری از انقلاب اسلامی، اداره‌ی سازمان بسیج مستضعفین را از ارتش منفک و در اختیار سپاه پاسداران گذاشت. بسیج مستضعفین با ایفای نقش در دفاع مقدس و نگهبانی از سنگرهای انقلاب در صحنه‌های مختلف ظاهر شد. البته این نکته را باید یادآور شویم که حضرت امام خمینی(ره) در رهنمودهایشان قبل از 5/9/1359 هرگاه از بسیج نام برده‌اند، آن را با عنوان بسیج ملی یا بسیج اسلامی خطاب کرده‌اند. پس از تصویب مجلس شورای اسلامی، این سازمان در کلام ایشان نیز به بسیج مستضعفین تغییر یافته است.

 

 

نکته: شایسته است در سالروز تشکیل این سازمان الهی، یادی از امیر سپهبد شهید علی صیادشیرازی.

سردار شهید، خلیفه سلطانی،

امیر سرلشکر عطاءالله صالحی، فرمانده فعلی ارتش جمهوری اسلامی ایران.

امیر سرتیپ غفراللهی و سردار سرلشکر رحیم صفوی و حجت‌الاسلام سالک که مدتی فرماندهی کمیته‌ی انقلاب اسلامی که از بنیانگذاران نهاد بسیج بودند یاد کنیم.

منابع: کتاب سخن آشنا (سخنرانی امیر سرتیپ آراسته، انتشارات اجا، 1387، بخش دوم؛  کتاب حصر شکنان، شاداب عسگری، انتشارات سوره سبز، 1392، ص 165، کتاب جایگزینی نیروهای احتیاط، چاپ هیئت معارف جنگ شهید سپهبد علی صیاد شیرازی، 1384. مصاحبه امیر سرتیپ ریاحی با مجله صف، شماره 352، بهمن ماه 1388؛ مشاهدات و اطلاعات نگارنده و مصاحبه‌ با افراد مطلع.سایت جالبه نوشته علی عوانی

 


این صفحه را به اشتراک بگذارید